Michael Faraday - Cánh chim tự do
http://www.khoahoc.com.vn/photos/Image/2006/01/01/michael-faraday_200.jpg http://www.khoahoc.com.vn/photos/Image/2006/01/01/michael-faraday2_200.jpg


Faraday vào viện Hàn lâm khoa học Hoàng gia Anh, những nỗ lực và thành tích của ông đã dần được Viện Hàn lâm khoa học Hoàng gia Anh coi trọng là nhờ óc người thầy Đavy của mình phát hiện và giới thiệu.
Đavy mất đi, sự nghiệp nghiên cứu của ông được Faraday kế tục, lúc này Faraday đã trở thành nhà hóa học nổi tiếng.

Để có thể toàn tâm toàn trí đi vào nghiên cứu khoa học, Faraday đã đệ đơn xin được miễn chức vụ đang gánh vác, ông muốn tập trung định hướng vào thí nghiệm điện từ của mình, viện Hàn lâm khoa học đã chấp nhận đơn đề nghị của ông.

Được tin Faraday xin từ chức, rất nhiều công ty của nước Anh đã muốn mời được ông - ngôi sao mới của giới hóa học về làm cố vấn kỹ thuật cho mình, lúc này Faraday trở thành mục tiêu săn lùng của các doanh nghiệp. Được bạn bè khuyên giải, Faraday đã nhận lời một số nơi. Ông nhận được 1.000 bảng Anh thù lao, số tiền này tương được với lương 10 năm của ông và có thể cải thiện đời sống của ông rất nhiều, cứ như vậy thì chẳng mấy chốc ông sẽ trở thành người vô cùng giàu có. Nhưng những công việc này đã tiêu tốn rất nhiều thời gian và sức lực, ảnh hưởng đến công tác nghiên cứu, ông cảm thấy khó xử, sau đó ông đã đưa việc này ra cùng bàn bạc với vợ. Vợ Faraday là người phụ nữ tốt, hiểu rộng, biết chồng là người rất yêu quý sự nghiệp khoa học của mình và rất ủng hộ theo quyết định của ông, dù ông quyết định thế nào bà cũng không sợ khổ. Faraday biết được điều đó, trước đây ông cũng có rất nhiều cơ hội để bỏ con đường nghiên cứu khoa học theo con đường làm giàu, nhưng ông đều từ chối. Ông hầu như đã vứt bỏ khoản tiền 15 vạn bảng Anh để chọn con đường học vấn gần như không có thù lao để cả cuộc đời phải sống cuộc sống vật chất bần hàn.

Đã có một nhà thơ nói rằng: "Nếu cánh chim đeo lên túi vàng, thì nó sẽ không thể chất lên để bay được". Điều này giống như Faraday vậy, ông như một con chim đang dang cánh bay, chỉ khi cánh chim không bị ràng buộc thì mới có thể bay cao trên bầu trời khoa học được.

Gần như Faraday từ chối hết những việc: giao tiếp tiệc tùng, từng phút từng giây ông đều dành cho công việc, các thành quả nghiên cứu của ông cứ liên tục ra đời. Những thành tựu kiệt xuất của ông đã thu hút được cả thế giới. Lương của Faraday rất thấp, đời sống túng thiếu, điều kiện thí nghiệm rất khó khăn. Thủ tướng Anh đã quyết định thưởng cho Faraday một loại tiền thưởng năm đặc biệt để tỏ lòng trân trọng đối với các nhà khoa học, đồng thời nói: "Chỉ có Faraday mới đủ tư cách nhận được sự quan tâm này của Chính phủ". Faraday nghe được tin này liền viết thư ngay cho Thủ tướng nói rằng bản thân ông tự lo cho mình được không dám yêu cầu Chính phủ giúp đỡ, không dám nhận tiền thưởng năm đặc biệt kia. Nhưng cuối cùng Chính phủ vẫn quyết định tặng cho ông tiền thưởng đặc biệt, mỗi năm 300 bảng Anh để tuyên dương sự cống hiến đặc biệt của ông cho sự nghiệp khoa học của nước Anh.

Không lâu sau ông còn nhận được tin Hoàng gia Anh ban cho ông tước Hầu tước, có nghĩa là từ đó ông trở thành một thành viên của giới quý tộc. Thầy dạy của Faraday, Đavy đã từng được Hoàng tộc phong tước hầu, rất nhiều người có cống hiến cũng từng được phogn tước hầu và họ đều tự hào về điều đó. Nhưng riêng Faraday sau khi được tin này vẫn tỏ ra bình thản, ông nói với người của Hoàng gia: "Tôi cảm thấy thỏa mãn với cuộc sống đơn giản của mình và không muốn trở thành quý tộc". Faraday là con trai của người thợ rèn, ông là nhà khoa học của người dân lao động, từ trong người dân lao động mà ra, mưu cầu hạnh phúc cho người dân lao động.

Trên tấm bia trên mộ ông, ngày nay chúng ta vẫn đọc được câu danh ngôn của ông: "Tôi yêu lò rèn của người thợ rèn, tôi yêu mọi thứ có liên quan với nó, chính cha tôi là ông thợ rèn".

( theo khoa học Việt nam)

Cống hiến to lớn trong điện tử học của Faraday đã làm cho cả thế giới phải kính nể, ông được phong tặng 97 phẩm hàm, rất nhiều huy chương vàng và bằng chứng nhận các loại.
Khi Viện Hàn lâm khoa học Hoàng gia Anh chọn bầu chủ tịch viện, rất nhiều người cùng nghĩ đến Faraday. Mọi người đều cho rằng với sự cống hiến và uy tín của mình Faraday rất xứng đáng với chức vụ đó và là ứng cử viên lý tưởng nhất. Khi Viện Hàn lâm khoa học Hoàng gia cử một số người đến gặp trưng cầu ý kiến của Faraday, ông nói: "Xin cho tôi được suy nghĩ kỹ đã".

Sáng sớm hôm sau họ lại đến nhà Faraday, mọi người rất hồi hộp đợi câu trả lời của ông, họ rất sợ ông từ chối lời mời của Viện. Một vị trong họ nói: "Thưa giáo sư Faraday, tôi hy vọng ngài nhận lời".

Faraday mìm cười nói: "Nói thế hóa ra, ngài muốn bức tôi phải nhận chức vụ đó à?"

"Vâng, đây là trách nhiệm không nên từ chối của ngài ạ!"

Lúc đó Faraday nói ra suy nghĩ của mình: "Lãnh đạo Viện Hàn lâm khoa học Hoàng gia Anh không phải là chuyện đơn giản. Tôi là người ít giao tiếp, không quen nói, nếu làm chủ tịch e rằng rất không thích hợp."

Lúc này vợ Faraday bước tới nói: "Các ngài xem đấy, ông ấy đơn giản tới mức giống như một đứa trẻ lớn, có thể làm quân đoàn trưởng của một quân đoàn trẻ nhỏ, còn làm chủ tịch Viện e rằng khó làm được".

Cuối cùng Faraday quyết định: "Xem ra hãy cứ để cho tôi được làm một Faraday bình thường, nếu tôi nhận chức vụ chủ tịch Viện Hàn lâm có lẽ một năm sau tôi sợ không còn giữ được những tri thức thuần khiết của mình nữa".

Cho dù mọi người cố gắng khuyên giải nhưng Faraday vẫn không nhận lời, ông kiên quyết làm một Faraday bình thường. Suốt đời ông mang trong mình một trái tim trẻ thơ, với mọi người ông chân tình, hòa nhã, ông thường quấn một chiếc tạp dề cũ, dùng hai ống tay áo để làm thí nghiệm, thậm chí người đến tham quan còn hiểu nhầm ông là người làm tạp vụ.

Khi Faraday nhận làm giáo sư ở Viện Hàn lâm khoa học Hoàng gia, mỗi kỳ nghỉ hàng năm ông đều tổ chức giảng phổ cập khoa học cho thiếu niên nhi đồng. Mỗi lần ông tổ chức cứ nhộn nhịp như tết vậy, mọi người đều hết sức vui vẻ. Cha mẹ đưa các em tới hội trường chật cứng, cả ngoài hành lang các em cũng chen chúc đứng nghe. Chủ đề ông giới thiệu không thiếu lĩnh vực cơ bản nào, từ hóa học, thiên văn học, đến điện... cái gì cần nói ông đều nói. Mọi lý lẽ dù cao siêu đến đâu khi qua ông giảng giải đều trở nên đơn giản và cũng hết sức thú vị.

Hình thức giảng về khoa học như vậy ông đã thực hiện hiện được 19 năm. Các em nhỏ và các bậc phụ huynh đều rất thích, ngay cả 2 hoàng tử con của Nữ hoàng rất hâm mộ ông và cũng đến nghe. Bọn trẻ rất thích ông, mỗi khi cùng vợ đi nhà thờ về, bọn trẻ thường tụ tập ở bên đường để chào ông, hỏi thăm ông, có đứa sau khi cúi người chào ông rồi lại chạy qua đường tắt đón đầu đến trước mặt ông để chào lại lần nữa. Faraday thấy vật rất vui, vợ ông cũng âu yếm gọi là Quân đoàn trưởng quân đoàn trẻ con.

Bạn bè Faraday đã thay ông xuất bản khoa học phổ cập tên gọi là "Câu chuyện cây nến", trong sách nói tại sao cây nến lại cháy được, cháy xong thì đi đâu mất... nội dung sinh động, hấp dẫn. Trong cuốn sách Faraday viết: Hy vọng thế hệ trẻ cũng giống như cây nến, có một chút ánh sáng, một chút nhiệt lượng, cống hiến sức mình cho sự nghiệp chung của nhân loại.

Cuộc đời Faraday là như vậy, ông đốt cháy mình, mang ánh sáng tặng cho mọi người. Ông hiến trọn đời mình cho công việc đi tìm chân lý, ông đã để lại rất nhiều di sản tri thức cho chúng ta. Ông là một nhà khoa học vĩ đại.

"Không thể nói rằng tôi không trân trọng những vinh dự này, hơn nữa thừa nhận nó rất có giá trị, nhưng chỉ có điều tôi chưa từng làm việc vì mục tiêu nhằm đạt được những vinh dự đó".
-- Faraday -

theo tap chi khoa hoc